İnşaat sektöründe en çok kullanılan araçlardan biri vinçtir. Vinçler inşaat sektörünün en çok iş yapan çalışanlarıdır. Vinç kadar operatörü de önemlidir. Herkes vinç kullanamaz. Son dönemlerde vinç modelleri kolay anlaşılabilir ve kullanılabilir şekilde üretilmektedir. En çok tercih edilen vinç modeli kule denilen modeldir. Vinçler genelde kiralaması yapılan satın alması çok maliyetli araçlardır.
Vinç kiralama hizmetleri en çok tercih edilen model kule modeli olmasına karşın, bunun dışında hiyap vinçler, sepetli vinç, monaray vinç, elektrikli vinç, paletli vinç, köprülü vinç ve mobil vinçtir. En çok kiralaması yapılan vinçlerde toplumsal olaylarda ve toplum içi kullanımda sepetli vinç, inşaat ve gemicilik sektöründe de kule vinç tercih edilen modelleridir.
Yüksek Tirajlı Vinç Çeşitleri
Özellikle yüksek binalarda kullanılan ve metrelerce yüksekliğe ulaşabilen vinçler kullanımı yaygın olan yaygın olan araçlardır. En çok tercih edilen modeller ise şu şekildedir:
- En çok tercih edilen vinç modellerinden ilki kule vinçtir. Vinç kiralama olarak en çok tercih edilen ve Bom adı verilen raylı bir sistemden oluşan yükü bu sistem sayesinde uzun bir direk ile denge oluşturularak vinç gözdesine yerleştirilmesi ile kullanılan bir vinç çeşididir. Daha çok inşaat sektöründe kullanılır.
- Monaray vinç bir ray sisteminde ileri geri hareket mekanizması ile yatay ya da dikey olarak hareket edebilen demiryolu ray sistemi mantığı ile çalışan bir vinç çeşididir.
- Elektrik enerjisi ile çalışan ve adını da bu çalışma sisteminden alan elektrikli vinçler özellikle iç mekânlarda tercih edilir.
- Mobil vinçler sürekli hareket halinde olan ihtiyaç olan yerlere mobil olarak taşınabilen vinçlerdir.
- Köprülü vinç orta büyüklükte ki fabrikalarda kullanılan ve genelde iki duvar kirişi arasına yerleştirilen vinç çeşididir.
Araçlı Vinç Çeşitleri
En çok duyulan araçlı vinç hiyap vinçlerdir. 6 ile 12 tekerlekli büyük inşaat kamyonları üzerinde kullanılan hidrolik tabir edilen vinç modelidir. Kamyon üzerinde olması nedeni hiyap vinçlere gezer vinçte denilebilir. Ağır kamyonlarda kullanılması nedeni ile çok tercih edilen bir çeşittir.
Kiralaması yapılan ve kullanımı en yaygın olan ve vinç kullanılan her alanda rastlanılan modellerden bir tanesi de sepetli vinçtir. Kullanım gerekliliğinde sepetli vinç kiralama adından da anlaşılacağı üzere ucunda sepet mekanizması olan ve özellikle merdivenle ulaşılmayan yerlerde kullanılan bununla birlikte deprem yangın gibi afetlerde çok tercih edilen bir vinç türüdür. Sepetli vinç kiralama özellikle hafriyat boşaltma esnasında en ihtiyaç duyulan vinç çeşididir. Paletli vinçler bomlu kola sahip olan hareketli vinçlerdir. 200 ton kaldırma kapasitesine sahiptir.
Vinç Kullanımının Yararları
İş güvenliği kanunları çerçevesinde inşaat sektörü veya sanayi sektöründe ya da kamu sektöründe kullanılan vinçler ağırlık kontrolünde ve taşınmasında büyük rol oynamaktadır. Vinçlerin yapımında kalın halat teller, kalın zincirler ve kaldırma aksamları bulunmaktadır. Tonlarca ağırlıktaki yükleri kolayca kaldırmak ve metrelerce yüksekliğe çıkarmak için kullanılır. Ayrıca taşımacılıkta da kullanılır.
Vinç Tercih Edilirken Nelere Dikkat Edilmeli?
Kullanım bölgesindeki ihtiyaç doğrultusunda vinç seçimi çok önemlidir. Vinç operatörü ile birlikte kiralanmalıdır. Unutulmaması gereken en çok tercih edilen değil kullanım bölgesinde ihtiyacı giderecek bir seçim yapılmasıdır. Piyasada en çok tercih edilen modeller kiralama yöntemi ile iş güvenlik kapsamında zamandan tasarrufu sağlar.
Vinç Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Vinç kullanımı yetki belgesine sahip operatörler tarafından yapılmalı. Gerek operatör gerekse vinç etrafında her türlü güvenlik önlemleri alınmalıdır. Yetkisi olmayan hiç kimse vinç üzerine oturmamalıdır. Vinçler insan taşımasında kullanılamaz. Belirlenen istinat hakkından ve kapasitesinden fazla yük taşınması sonucunda üzüntü verici olaylar olabilir. Bu yüzden özellikle operatörlerin bu konuda her türlü kullanma eğitimini ve iş güvenliği eğitimini almış olması lazımdır.
Vinç Kullanımında Güvenlik Önlemleri
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş teftiş kurulunun belirlediği kanunlar çerçevesinde güvenlik önlemleri alınmadan kiralık vinç kullanmanın çok büyük cezai yaptırımları bulunmaktadır. Öncelikle vinç yetkili operatörün dışında başka birisi tarafından asla kullanılmamalıdır. Elektronik uyum testleri yönetmeliğe uygun olarak belirlenen zamanlarda yapılmalıdır. Motor bakımları yapılmalıdır. Yük kapasitesi belirlenenin dışına çıkmamalıdır. Vinç operatörünün kullanma talimatı maddelerine uygun hareket etmesi sağlanmalıdır. En çok kullanılan vinç modelleri hakkında detaylı bilgiye sahip olarak ihtiyaç anında karar verme yetisi daha fazla olacaktır.